جاوید فایل
فروشگاه فایل
آرایه های ادبی
تعداد صفحات : 14 صفحه
فرمت : word ( قابل ویرایش )
فهرست مطالب:
آرایه‌های لفظی
واج آرایی (نغمه حروف)
سجع
ترصیع
جناس تام
جناس غیر تام(ناقص)
آرایه‌های معنوی
مراعات نظیر
تضاد
متناقض‌نما (پارادوکس)
عکس
لف و نشر
تلمیح (اشاره)
تضمین
اغراق
حسن تعلیل
مثل
تمثیل
سوال و جواب
اسلوب معادله
تشبیه
مجاز
استعاره
کنایه
تشخیص
حس آمیزی
بخشی از متن :
آرایه های ادبی:
آرایه‌های ادبی یا صناعات ادبی در ادبیات فارسی بکار بردن فنونی است که رعایت آنها بر جلوه‌ها و جنبه‌های زیبایی و هنری سخن می‌افزاید. صنایع ادبی دو دسته تناسب‌هایی آوایی و معنایی است.
آرایه‌های لفظی: به آن دسته از آرایه‌های ادبی که از تناسب‌های آوایی و لفظی میان واژه‌ها پدید می‌آید می‌گویند.
واج آرایی (نغمه حروف)
به تکرار یک واج صامت یا مصوت در یک بیت یا عبارت گفته می‌شود به گونه‌ای که طنین آن در گوش بر جای بماند و باعث پیدایش موسیقی آوایی در آن بخش از سخن شود.
مثال:
رشته تسبیح اگر بگسست معذورم بدار دستم اندر ساعد ساقی سیمین ساق بود
(واج‌آرایی با تکرار صامت /س/)
سجع
سجع به معنی آوردن کلمات هم وزن و قافیه در یک عبارت یا نوشته یا انشاء است آوردن سجع می‌تواند به بهتر شدن مطلب یا انشاء ما بسیار کمک کند.
هر گاه واژه‌های پایانی دو قرینه کلام در واج آخر مشترک باشند آرایه سجع پدید می‌آید و آن دو جمله را مسجع می‌خوانند. معمولا هر قرینه از یک جمله تشکیل می‌شود.اما گاهی نیز یک قرینه از دو یا چند جمله کوتاه پدید آمده است. همچنین در اغلب نمونه‌های نثر مسجع واژه‌های پایانی دو جمله در بیش از یک حرف مشترکند و در واقع هم قافیه می‌باشند.
مثال:
هر نفسی که فرو میرود ممد حیات است و چون بر می‌آید مفرح ذات (سجع در بین حیات و ذات است)
جناس
جناس یا همجنس‌سازی نزدیکی هرچه بیشتر واژه‌ها از نظر لفظی است. آرایه جناس به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: جناس تام و جناس ناقص.
جناس تام
در جناس تام، تمام صامت‌ها و مصوت‌های دو کلمه یکسان هستند، اما معنی آنها با یکدیگر متفاوت است. به عبارتی دیگر، واژگانی که دو بار در یک بیت یا عبارت به کار می‌روند و هر بار معنایی متفاوت از آنها برداشت می‌شود، متجانس‌اند.
مثال:
خرامان بشد سوی آب روان چنان چون شده بازیابد روان
(رَوان در مصراع نخست به معنی جاری و درمصراع دوم به معنی جان و روح است)
آرایه‌های معنوی:
به آن دسته از آرایه‌هایی که بر پایه تناسب‌های معنایی واژه‌ها شکل می‌گیرند آرایه معنوی گویند.
مراعات نظیر
آوردن دو یا چند واژه در یک بیت یا عبارت که در خارج از آن بیت یا عبارت نیز رابطه‌ای آشنا و خاص میان آنها برقرار باشد.
ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری
(ابر و باد و مه و خورشید و فلک همگی جز عناصر و پدیده‌های طبیعت هستند.)
تضاد
هر گاه دو واژه با معنای متضاد در یک بیت یا عبارت به کار رود آرایه تضاد پدید می‌آید.
در نومیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است.
واژه‌های /نومیدی/ با /امید/ و همچنین واژگان /سیه/ با /سپید/ متضاد و مخالف هستند.
| arayeha_1588434116_40207_4828_1240.zip0.04 MB |
